|
نگاهي به مشكلات فراروي كارخانه‌هاي توليد قند و شكر در خراسان رضوي
|
|
|
| |
|
به گفته دست‌اندركاران، اين روزها بر خلاف شيريني قند و شكر، كام صنايع و توليدكنندگان اين محصول به شدت تلخ است.
صنايعي كه بيش از ۱۰۰سال سابقه فعاليت دارند اما گردانندگان آنها و مسوولان ذيربط وضعيت بحراني كنوني آنها را بي‌سابقه مي‌دانند.
به گفته دست‌اندركاران اين تلخي به حدي است كه بسياري از كارخانه‌هاي قند و شكر ترجيح مي‌دهند امسال در بحث تحويل چغندر و تبديل آن راه‌اندازي نشوند.
رييس انجمن صنايع قند و شكر ايران دو ماه قبل گفت كه فعالان اين صنعت طي نشستي، در يك جمع‌بندي اقتصادي به اين نتيجه رسيدند كه كارخانه‌ها را راه‌اندازي نكنند زيرا به ازاي هر كيلوگرم توليد شكر عملا ۲۳۰تومان متضرر مي‌شدند.
در چنين شرايطي به نظر مي‌رسد صنايعي كه طي اين سالها رفته رفته به سوي خودكفايي حركت مي‌كردند و فاصله چنداني تا مرز خودكفايي در توليد و تامين قند و شكر براي كشور نداشتند امروز به جايي رسيده‌اند كه بايد كسي به داد آنها برسد.
بحراني كه در اثر واردات بي‌رويه شكر طي يك سال و نيم گذشته به شكل غير منتظره توسط بخش خصوصي و دولتي بروز يافته است.
اين واردات از ارديبهشت ماه گذشته تا به امروز به سه و نيم ميليون تن رسيده است.
وارداتي كه در نوع خود طي دهه‌هاي اخير بي‌سابقه بوده و بر اساس آمارها در بدترين شرايط يعني دوران دفاع مقدس كه تقريبا توليد داخلي متوقف بود ميزان واردات شكر هيچگاه بيش از يك ميليون و ۱/۵ميليون تن نبوده است.
حال آنكه فقط از ارديبهشت سال ۱۳۸۵تا پايان اين سال يك ميليون و ۹۰۰ هزار تن و طي شش ماه نخست امسال ۶۰۰هزار تن شكر وارد كشور شده است.
در حالي كه پارسال هم با توليد ۶/۶ميليون تن چغندر در كشور، ۸۴۰هزار تن شكر از اين محل و نيز يك ميليون و ۲۵۰هزار تن شكر از نيشكر در كشور توليد شده است.
در واقع نه تنها به ميزان مصرف داخلي كه حتي بيش از آن واردات شكر طي اين مدت انجام و اين امر موجب شد محصول توليد داخل روي دست كارخانجات بماند و آنان نتوانند خود را براي توليد و فعاليت در سال جديد آماده كنند.
اما اين بحران كارخانجات ناشي از سياست كلان و واردات بي‌سابقه شكر فقط به همينجا منحصر و محدود نشد بلكه آتش آن دامن كشاورزان و كارگران بخش صنايع قند و شكر را هم گرفت.
آنگونه كه امسال توليد چغندر در كشور ۳۰درصد كاهش يافته و پيش‌بيني مي‌شود سال آينده كشت اين محصول كاهش ۵۰درصدي داشته باشد.
در واقع هشدارهاي فعالان صنعت قند و شكر درباره پيامدهاي منفي واردات انبوه شكر موثر نيفتاد و هم‌اينك شاهديم كه امسال حداقل ۲۲هزار چغندركار كشور طرف قرارداد با كارخانجات حاضر به كشت اين محصول نشده و هم‌اينك هم از عقد قرارداد مجدد خودداري كرده‌اند.
با اين وضعيت پيش بيني‌مي‌شود امسال حداكثر ۴/۴ميليون تن چغندر در كشور برداشت شود كه حداقل كاهش ۳۰درصدي دارد.
اين اتفاق در شرايطي روي داد كه سطح زير كشت چغندر طي سال زراعي ۸۵ ۸۴به يك ركورد تاريخي دست يافت و بيش از ۱۸۰هزار هكتار از اراضي به زير كشت اين محصول رفت.
در واقع اين بحران به جايي رسيده كه كارخانجات اكنون به علت عدم فروش محصول خود و نداشتن نقدينگي توان فعاليت دوباره و پرداخت هزينه‌هاي توليد و خدمات و دستمزد كارگران خود را ندارند.
از اين رو هم‌اينك هم كه بر اساس صلاحديدهاي ملي فعاليت خود را شروع كرده‌اند فقط بخشي از مجموعه را فعال كرده و اين موجب شده بسياري از كارگران فصلي اين كارخانجات معطل بمانند كه چه كار كنند.
بسياري از دست‌اندركاران وضعيت موجود را موجب بروز بحران كارگري كه از تبعات بعدي آن است مي‌دانند.
هم‌اينك بر اساس اعلام كارخانجات چغندر فقط در مشهد حدود ۷۰۰كارگر فصلي كارخانه قند شيرين و ۲۰۰كارگر كارخانه قند آبكوه به ناچار بايد از پشت در كارخانه برگردند.
در واقع خراسان رضوي با وجود داشتن بيش از ۳۰درصد توليد قند و شكر كشور و دارا بودن هشت كارخانه بزرگ با ظرفيت اسمي ۳۵۰هزار تن بيش از هر نقطه كشور اين بحران را لمس مي‌كند.
اين در حالي است كه پنج درصد اشتغال صنعت استان هم‌اينك مربوط به اين هشت واحد است.
پارسال در مجموع در استان ۳۰۰هزار تن قند و شكر توليد شد كه ۲۳۰هزار تن آن توسط شركت بازرگاني دولتي خريداري شد و ۷۰هزار تن آن در انبارهاي كارخانجات قند استان موجود است.
معاون سازمان صنايع و معادن خراسان رضوي در اين خصوص مي‌گويد شكر باقيمانده در انبارهاي كارخانجات موجب تكميل ظرفيت انبارهاي آنان شده و نگراني‌هاي زيادي براي فروش سهم خود كارخانجات ايجاد شده است.
عليرضايي معضلاتي كه اين كارخانجات با آنها درگيرند را متعدد خواند و توضيح داد: در واقع واردات به حدي بوده كه اين كارخانه‌ها براي فروش محصول توليدي خود دچار مشكل شدند.
وي با بيان اينكه پارسال تقاضاي تسهيلات در گردش براي اين واحدها كرديم و پرداخت شد گفت: اين تسهيلات الان جزو بدهي كارخانجات قند استان محسوب مي‌شود و تصميم‌گيريهاي كلان، خراسان رضوي را كه جزو توليدكنندگان اصلي قند و شكر است دچار مشكلات جدي كرده است.
او افزود: قيمت توليدات كنوني ما بالاتر از قيمت شكر وارداتي است كه در بازار عرضه شده و در اين ميان با توجه به عدم فروش محصولات سال گذشته، امكان پرداخت بدهي‌ها و سررسيد تسهيلات بانكي نيست.
مديرعامل كارخانه قند شيرين نيز مي‌گويد ۲۶هزار تن شكر در انبارهاي كارخانه موجود است كه ۹هزار و ۳۰۰تن آن مربوط به بخش دولتي و هفت هزار و ۱۰۰تن آن بخش خصوصي و مابقي مربوط به كارخانه است.
جمال‌الدين عباسيان گفت: امروز به دليل درگير بودن با مشكلات متعدد كارگري و مانند آن حاضر به فروش زير قيمت محصول خود هستيم اما بازار از شكر وارداتي اشباع شده است.
وي با اشاره به مشكلات متعدد كارگري در اين كارخانه گفت: چندين ماه حقوق كارگران به تاخير افتاده است.
او پرداخت يارانه براي فروش محصولي را كه در انبارهاي كارخانجات است راهكار عملي و مناسبي ندانست و افزود: مشكل كارخانجات استان با اقدامات اينگونه‌اي حل نمي‌شود.
وي اظهار داشت: كارخانجات با وجود اين همه شكر وارداتي و اشباع بازار امكان فروش محصول خود حتي به نرخ ۴۰۰تومان را ندارند.
|
|
| تاريخ خبر: 25/7/86 |
| منبع:
IRNA |
| كد خبر:
203 |
|
|
|
